(TBMM) – TBMM’yi sıcak bir hafta bekliyor. AKP’nin ‘etki ajanlığı’ düzenlemesini de içeren kanun teklifini bu hafta TBMM’ye sunması bekleniyor. Taslağa göre, “Yeni Tip Casusluk Suçu” oluşturarak pek çok gazeteci ve araştırmacıyı zan altında bırakma riski barındıran ‘etki ajanlığı’ maddesinde bazı ifadelerin tepki çektiği ve Adalet Bakanlığı’nı geri adım attırmaya zorladığı söylenmekte.
‘Etki Ajanlığı’nın Kapsamı ve Bağlayıcılığı
Türk Ceza Kanunu’nun 339. Maddesi’ne ‘Diğer Faaliyetler’ başlığıyla eklenmeye çalışan taslağın muğlak ve çelişkili ifadeler içermesi, muhalefet tarafından bir cadı avının başlatılacağı endişesini doğurdu.
Taslağa göre, devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları aleyhine yabancı bir devlet veya organizasyonun stratejik çıkarları veya talimatı doğrultusunda Türk vatandaşları veya kurum ve kuruluşları ya da Türkiye’de bulunan yabancılar hakkında araştırma yapan veya yaptıranlar hapis cezası ile cezalandırılacak.
“Yeni Tip Casusluk Suçu” oluşturarak pek çok STK, gazeteci ve araştırmacıyı zan altında bırakma riski barındıran ‘etki ajanlığı’ maddesinde bazı ifadelerin değiştirildiği öğrenildi.
AKP ve MHP’nin oylarıyla yasalaşması öngörülen ve suçun tespiti durumunda 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası gibi sonuçları olabilecek düzenlemeye gelen tepkilerin ne şekilde vücut bulduğu, son hali TBMM Başkanlığı’na sunulduğunda anlaşılacak.
Dünyada Diğer Benzer ‘Etki Ajanlığı’ Yasaları
Putin’in 2022 Aralık ayında yasalaştırdığı 255-FZ kodlu ‘Yabancı Ajanlar’ yasası, otoriteryan iktidarlara örnek teşkil etmeye devam ediyor. Geçtiğimiz ay Gürcistan Cumhurbaşkanı’nın vetosuna rağmen parlamentoda yapılan oylama sonucu benzer bir içeriğe sahip ‘Yabancı Etki’ tasarısı da yasalaşmıştı.
STK ve Barolar ‘Etki Ajanlığı’ Tasarısı İçin Ne Diyor?
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Genel Sekreteri Sibel Güneş, yasayla amaçlananın daha önceki denemeler gibi basın ve ifade özgürlüğüne darbe vurmak olduğunu vurguluyor. Kurum, Haziran ayı içerisinde tasarının tartışılacağı bir panel yapmayı planlıyor.
Ankara Barosu ise 28 Mayıs 2024’te yaptığı açıklamada “Bu haliyle, söz konusu düzenlemenin basın özgürlüğü, haber verme ve alma hakkı ve ifade özgürlüğü gibi toplum için vazgeçilmez anayasal hakları tehdit ettiği açıktır. Bireyler ve basın mensupları, bu belirsiz kanun hükmü karşısında, suçlamaktan korkarak kamunun bilmesi gerekenleri araştırmaktan ve yazmaktan kaçınacaklardır” demişti.