(İSTANBUL) – Donald Trump ABD’de yalnızca “iki cinsiyeti” tanıyacağını ilan etti. Kararın ardından “Trump’ın ‘iki cinsiyet’ politikası dünya için ne anlama geliyor” sorusu gündem oldu.
ABD Başkanı Donald Trump görevdeki ilk saatlerinde LGBTİ+’ların haklarını hedef alan birçok kararnameye imza attı. LGBTİ+ hak savunucuları, ABD Başkanı Donald Trump’ın çeşitlilik programları ve LGBTİ+ haklarına dair imzaladığı kararnamelerin “tehlikelerinden” endişe duyduklarını ve bunun diğer ülkelerde yürüttükleri faaliyetleri de etkileyebileceğini söylüyor. Öte yandan muhafazakar gruplar ise bu hamleden memnun ve bu alanlara aktarılan kaynakların artık başka yerlere aktarılabileceğini belirtiyor.
“İki Cinsiyet” Politikası
“Kadınları toplumsal cinsiyet ideolojisi radikalliğinden korumak ve federal hükümette biyolojik gerçekliği tekrar hakim kılmak” adlı kararname, ABD’nin yalnızca iki cinsiyet tanıdığını belirtiyor: Erkek ve kadın. Kararnameyle birlikte hükümet çalışanları bundan sonra tüm politikalar ve resmi belgelerde toplumsal cinsiyet yerine, cinsiyet kavramını kullanmak zorunda. Pasaportların da dahil olduğu resmi belgelerde yalnızca doğumdaki cinsiyet yazacak. Bunun tanımı ise “doğumdaki değiştirilemez biyolojik sınıflandırma” olarak yapıldı.
“Trump’ın Söylemi Azınlıkları Günah Keçisi Haline Getiriyor”
BBC Türkçe’nin haberine göre LGBTİ+ örgütlerinin küresel federasyonu Uluslararası Lezbiyen, Gay, Biseksüel, Trans ve İnterseks Derneği’nin (ILGA) İcra Direktörü Julia Ehrt, Başkan Trump’ın yeni istikametinin “tehlikeli” olduğunu ve “Küresel LGBTİ eşitliği alanındaki tarihi ilerleyişi kar topu etkisiyle geri çevirebileceğini” söylüyor. Bunun “Diğer ülkelerdeki benzer girişimlere ilham olma ihtimalinden” endişe eden Ehrt, “ABD’nin yeni başkanının söylemi, dünya genelinde azınlıkları günah keçisi haline getirmek ve onlara iftira atmak isteyen otoriter liderlere cesaret verecek” diyor. Öte yandan Trump’ın bu icraatları da başka bir liderin, Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei’nin politikalarını andırıyor. Milei göreve başlar başlamaz Kadın, Toplumsal Cinsiyet ve Çeşitlilik Bakanlığını kaldırmış, ardından da Ayrımcılık, Yabancı Düşmanlığı ve Irkçılığa Karşı Ulusal Enstitü’yü kapamış ve bunların gerekçelerini de “gereksiz kamu harcamalarını kısmak” olarak açıklamıştı.
Trump’ın Kararına Destekler
Trump’ın yeni kararına destek veren uluslararası çevreler de var. Honduraslı 25 yaşındaki doktor Alma Sanchez “Trump güçlü ve etkili bir kuvvet” diyor: “Biden yönetimi ülkemizde toplumsal cinsiyet ve çeşitlilik programlarını finanse etmişti. Trump’ın bu kararnamesi Honduras gibi ülkelerdeki bu tip programların finansmanını kesecek. Bu bizim için iyi bir şey.” Sanchez, Honduras’ta 30 yaş altının katıldığı Generacion Celeste adlı bir muhafazakar lobi grubunun üyesi. “Devlet Başkanımız Xiomara Castro, Biden yönetimini takip edip, toplumsal cinsiyet ve çeşitlilik sekreteri atayarak kaynaklarımızı israf etti” diyen Sanchez, artık ülkesinin Trump yönetimini izlemesini umuyor: “Honduras geleneksel değerlere sahip Hristiyan bir ülke. Kaynaklarımızı sağlık ve eğitime ayırmamız lazım.” Bu karar toplumsal cinsiyet kavramını eleştiren gruplar ve bazı dini gruplardan da destek aldı. Voice of America’ya konuşan Nijeryalı rahip John Praise Daniel, cinsiyeti akışkan olarak değil de ikili (kadın ve erkek) olarak tanıyan bu kararı mutlulukla karşıladığını söyledi: “Bu kafa karışıklığına ihtiyacımız yok. Topluma doğruluk, düzen ve aklı-selimi geri getirin.”
Cinsiyet ve toplumsal cinsiyet
- Bir kişinin toplumsal cinsiyeti her zaman doğum sertifikasında yazan cinsiyetle (erkek veya kadın) aynı olmayabilir.
- Toplumsal cinsiyet bazıları tarafından insanın kendi kimliğini tanımlaması için kullanılan bir terim. Bu kadın, erkek veya başka bir kavram da olabilir.
- Dünya Sağlık Örgütü’ne göre toplumsal cinsiyet kimliği toplumsal bir kurgu. Bu toplumdan topluma ve zaman içinde değişiklik gösterebilir.
- Kasım 2024 itibarıyla aralarında Arjantin, Pakistan ve Nepal’in de bulunduğu 21 ülkede yaşayanlar kendi toplumsal cinsiyetlerini resmi belgelere kendi seçtikleri şekilde işleyebiliyor ve bunun için herhangi bir yargısal veya tıbbi onaya ihtiyaç duymuyor.
Pew Araştırma Merkezi’ne göre ABD’de yetişkin nüfusun yüzde 1,6’sı kendilerini trans veya ikili olmayan (kendini ikili cinsiyet anlayışının sunduğu kadın ve erkek kategorilerinin içinde tanımlamayan) olarak tanımlıyor. Statistica’nın 2023’te yaptığı küresel bir ankette de 30 ülkeden katılımcılar arasında bu oran % 3 olmuştu. Bazı küresel hak savunucuları Trump’ın kararnamesinin, transların yeterince desteklenmediği ülkelerdeki taban örgütlenmelerini etkileyebileceğinden endişe ediyor.
Kenya gibi bazı ülkelerde translar yasal olarak tanınmıyor ve ülkedeki küçük yerel örgütler de LGBTİ+’lara destek olmak için ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’ndan (USAID) finansal destek alıyor. Kadınları ve toplumsal cinsiyet eşitliğini destekleyen örgütler da USAID tarafından fonlanıyor. Eski ABD Başkanı Biden’ın 2023 bütçesi, diğer ülkelerdeki toplumsal cinsiyet eşitliğini destekleyen programlara 2,6 milyar dolarlık USAID desteği içeriyordu. Bu 2022’nin iki katından fazlaydı.