(İSTANBUL) – Cumartesi Anneleri / İnsanları, Galatasaray Meydanı’nda gerçekleştirdikleri eylemde “Fehim Tosun’a ne yaptınız” diye sordu.
Kayıplarının akıbetini sormak ve faillerin açığa çıkarılıp yargılanması talebiyle her hafta eylem düzenleyen Cumartesi Anneleri / İnsanları, eylemlerinin 1021’incisinde 29 yıl önce gözaltında kaybedilen Fehmi Tosun’un akıbetini sordu. Eylemde yapılan açıklamayı Sebla Arcan okudu.
“Fehmi Tosun’a ne yaptınız?”
Açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Geçmişte işlenen insanlığa karşı suçlara ilişkin hakikati bilme, her toplumun vazgeçilemez hakkıdır. Bu bağlamda, devletlerin bu tür suçları aydınlatma ve sorumluları cezalandırma yükümlülüğü vardır. Devletler, bu yükümlülüklerini yerine getirdiği kadar ceza adalet sistemlerinin caydırıcılık kapasitesini güçlendir. Bununla birlikte suçun tekrarını önlerler.
Ancak, 1021 haftadır söylediğimiz gibi, Türkiye’de devlet, zorla kaybetmeler söz konusu olduğunda gerçekleri aydınlatma yerine inkar ediyor. Ağır insan hakları ihlallerin faillerini cezalandırmıyor, aksine koruyor. Bu nedenle, ceza adalet sistemi caydırıcı ve suç önleyici etkisini kaybediyor. Bununla beraber adalet, yalnızca mahkeme duvarlarında yazılı bir ifadeden ibaret kalıyor.
Cumartesi Anneleri / İnsanları: Tosun Ailesi Üç Kuşaktır Mücadele Ediyor
1021’inci haftamızda, inkar ve cezasızlık politikalarına karşı üç kuşaktır hakikat ve adalet mücadelesi yürüten Tosun Ailesi’ne eşlik ediyoruz.
35 yaşındaki 5 çocuk babası Fehmi Tosun, Lice’nin Licok köyünde yaşıyordu. Köylerinde yaşama olanakları yok edilen Tosun Ailesi İstanbul’a göç etmek zorunda kaldı.
Fehmi Tosun, 19 Ekim 1995 sabahı Hüseyin Aydemir ile birlikte Avcılar’daki evinde kahvaltı etti. Kahvaltı sonrasında, iki arkadaş birlikte evden çıktı ve bir daha geri dönemedi.
‘Beni Öldürecekler’ Diye Bağırdı
Fehmi Tosun, aynı günün akşamında, silahlı, telsizli, sivil giysili üç kiş tarafından 34 UD 597 plakalı beyaz Renault marka bir araçla evinin önüne getirildi. Bu kişilerle birlikte evin bahçesine doğru ilerlerledi. Ardından kendisini gören eşi ve çocuklarına “Beni öldürecekler!” diye bağırdı. Onlar yanına koşunca Fehmi Tosun’u zorla araca bindirerek götürdüler.
Hanım Tosun, hemen ardından Avcılar Karakolu’na giderek eşinin kaçırıldığını bildirdi. Eşini kaçıran aracın plakasını verdi ve duruma müdahale edilmesini istedi. Polisler, plakayı kontrol ettikten ve bazı telefon görüşmeleri yaptı. Sonrasında ise “Bizim yapacağımız bir şey yok” diyerek olaya müdahale etmediler.
Gözaltına Alındığını İnkar Ettiler
Hanım Tosun ve İnsan Hakları Derneği, tüm yasal yollara başvurarak, olayı hükümetin ilgili birimlerine ve kamuoyunun gündemine taşıdı. Ancak, yetkiler Fehmi Tosun’un gözaltına alındığını inkar etti ve kendisinden bir daha haber gelmedi.
Hukuk Mücadelesi
Öte yandan iç hukuk yollarından sonuç alamayan aile, AİHM’e başvurdu. Dava 2003 yılında sonuçlandı. Hükümet AİHM’e verdiği savunmada şunları söyledi:
“Hükümetimiz, Fehmi Tosun’un kaybolması olayının meydana gelmesinden dolayı üzgündür. Bir kimsenin kaybolması olayı hakkındaki soruşturmanın eksik yapılmasının, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 2. maddesinin ihlalini oluşturduğu kabul edilmektedir.” dedi.
AİHM’de Fehmi Tosun’un yaşam hakkı ihlali ile ilgili devletin sorumluluğunu kabul eden AKP iktidarı Fehmi Tosun dosyasında etkin bir soruşturma yapılmasını sağlama yükümlülüğünü yerine getirmedi. Zamanaşımı gerekçesiyle takipsizlik kararı verilen dosya kapatıldı. Takipsizlik kararlarına yapılan itirazlar reddedildi. Bununla beraber idari ve yargısal yollarının tamamını tüketen aile, Anayasa Mahkemesine yaptığı bireysel başvurudan da sonuç alamadı.
‘Adalet İstemekten Vazgeçmeyeceğiz’
Fehmi Tosun’un gözaltında kaybedilişinin 29.yılında, adli ve siyasi makamlara sesleniyoruz: Zamanaşımının arkasına saklanmayın, Fehmi Tosun’un akıbetiyle ilgili etkin bir soruşturma ve kovuşturma yapma yükümlülüğünüzü yerine getirin.
Kaç yıl geçerse geçsin; Fehmi Tosun için, tüm kayıplarımız için, adalet istemekten, devletin evrensel hukuk normları içinde hareket etmek zorunda olduğunu hatırlatmaktan vazgeçmeyeceğiz.” (HABER MERKEZİ)